Sa manu destra de Leonardo tullida dae una lesione nerviosa

No est istadu un’ictus, comente a si creiat, a blocare sa manu de Leonardo. L’indicat un’istùdiu italianu

A tullire sa manu destra de Leonardo da Vinci est istada una lesione nerviosa, no unu ictus comente a s’est crèidu fintzas a como. L’indicat s’istùdiu italianu publicadu in su Journal of the Royal Society of Meighinas e giutu dae Davide Lazzeri, chirurgu plàsticu de sa Clìnica Villa Salàriat de Roma, dae tempus impinnadu in s’istùdiu de sa meighina in s’arte, e de su neuròlogu Carlo Rossi.

Sa diagnosi de ictus torrat a artziare a belle deghe annos faghet, in sa base de s’anàlisi de su retratu de unu bustu de màrmaru chi rapresentaiat Leonardo antzianu, cun sa manu destra sustentada dae una fasciatura e sas dita cun una positzione insòlita. De su bustu non si tenent notizias, mentras su disinnu est atribuidu a un’artista lombardu de su de XVI sèculos, Giovan Ambrogio Figino, e est cunservadu, ma non espostu, in sas Gallerias de s’Acadèmia de Venètzia.

Su matessi disinnu est istadu como analizadu dae Lazzeri e Rossi, chi si sunt soffermati in su piessignu de sa manu fascada e in sa positzione de sas dita. “Masaprestu chi su retratu de una tìpica manu deformata de sa spasticità musculare imbeniente a un’ictus ischemico, sa diagnosi alternativa de paralisi de su nèrviu ulnare paret èssere prus verosimile”, rilevant sos duos istudiosos. A causare sa paralisi de sa manu destra de Leonardo, osservat Lazzeri, diat èssere tando istadu unu tràuma de su bratzu destru chi at batidu a sa paralisi de su nèrviu ulnare, est a nàrrere de su nèrviu chi de su coddu arribbat a sa manu e chi gestit sos mùsculos chi còmpidant carchi movimentu de sa manu.

A sustentare custa ipòtesi, segundu s’istudiosu, est su fatu chi “s’infermità a sa manu destra non fiat assotziada a deterioramento cognitivu o a unas àteras istorbos motòrios”, tantu chi fintzas a pustis de sa paralisi Leonardo at sighidu a insegnare e a disegnare cun sa manu sinistra. Si de unu ladu Leonardo no at pèrdidu mai sa capatzidade de disegnare cun sa manu sinistra, sos duos istudiosos rilevant chi sa paralisi de sa manu destra diat pòdere l’àere impedidu de tènnere in manu unu pennello pro ritoccare o concruire importantes pintados chi aiat batidu cun sese in Frantza in sos ùrtimos annos de sa chintu suo, comente a Santa Anna, sa Vìrgine e su Pipiu cun s’agnellino, unu San Giovanni Batista giòvanu e duos re-tràidos, unu de sos cales est sa Gioconda.